Verbind met empathie, geef leiding met compassie. Hoe dan?!

Verbind met empathie, geef leiding met compassie. Hoe dan?!

Gepubliceerd op 10 jan. 2024 door Alex ten Klei

Weet je nog dat ik het eerder had over empathie en hoe je je empathisch vermogen verder ontwikkelt? Dan weet je vast ook nog wat empathische actie is, oftewel de actie die we kunnen koppelen aan de emotie van een ander. Vandaag pakken we de draad verder op, maar dan in de vorm van compassie. De titel geeft al weg hoe leidinggevenden deze twee begrippen het best inzetten, maar hoe verschillen empathie en compassie precies van elkaar? En welke stappen neem je zelf om met compassie leiding te geven?

Wat is compassie?

Compassie is het handelen in het voordeel van een ander. Dit klinkt wellicht wat klinisch, maar zo is het zeker niet bedoeld. Als we vanuit compassie een probleem benaderen, dan nemen we afstand van empathie en vragen we onszelf af hoe we iemand die het zwaar heeft kunnen ondersteunen.

Volgens Thupten Jinpa, een van de vertalers van de Dalai Lama, bestaat compassie uit drie elementen:

1. Cognitie
"Ik begrijp je situatie, ik ken de feiten."

2. Emotie
"Ik begrijp hoe je je voelt in deze situatie."

3. Motivatie
"Je doet het niet alleen, samen lossen we het op!"

Wat is het verschil tussen empathie en compassie?

Uit neurologisch onderzoek blijkt dat empathie en compassie twee verschillende hersengebieden aanspreken. Empathie is het vermogen om gevoelens van anderen te herkennen en mee te voelen, terwijl compassie zich op de actie richt om deze gevoelens te veranderen.

Als je dit doorvertaalt naar een organisatie, dan kun je je voorstellen dat leidinggeven vanuit empathie bijna niet te doen is. Paul Polman, voormalig CEO van Unilever, heeft dit heel treffend verwoord: "Als ik met empathie leiding had gegeven was ik nooit tot een beslissing gekomen. Waarom? Omdat ik dan alle emoties van anderen had gevoeld, wat het onmogelijk had gemaakt om het grote plaatje te blijven zien. Je moet over de menselijke kant van empathie beschikken, maar een bedrijf vanuit compassie leiden."

Empathie creëert een goede onderlinge verstandhouding en schept vertrouwen op de werkplek, waardoor een basis ontstaat voor een sterk team. Met compassie kan je het gedrag van het team objectief beoordelen voor het algemeen belang, en daarnaast elk teamlid helpen zijn of haar persoonlijke obstakels te overwinnen.

Verbind met empathie, geef leiding met compassie. Hoe dan?!

5 manieren om leiding te geven met compassie

Het is voor iedere leider goed om alert te zijn op zijn of haar manier van leidinggeven. Vermijd je hierin een empathische leidersrol? Dan betekent dit zeker niet dat je onaardig bent. Sterker nog, je ondersteunt mensen alleen maar beter als je met compassie leidinggeeft. Lees hieronder op welke manieren je dit zelf in de praktijk brengt.

Neem mentale en emotionele afstand

Voorkom dat je meegaat in het verdriet van een ander en neem een mentale en emotionele stap terug. Zo neem je letterlijk afstand en zie je weer helder om wie het gaat en om welk probleem. Onthoud hierbij dat je geen afstand neemt van de persoon, maar echt alleen van het probleem. Zo help je bij de oplossing en ben je zeker niet onaardig.

Vraag waar de behoeftes liggen

Als iemand lijdt, in wat voor vorm dan ook, is het belangrijkste dat diegene zich gezien en gehoord voelt. En hoe doe je dit beter dan door te vragen waar de behoeftes liggen? Zo zet je ook gelijk het proces van de oplossing in gang, dus om in een cliché te spreken; win-win.

Ook interessant: Soft skills bestaan niet: Human skills wel

Onthoud de kracht van het niets doen

Als leidinggevende ben je gewend om dingen voor elkaar te krijgen. Bij persoonlijke uitdagingen is het echter belangrijker dat je een luisterend oor biedt, in plaats van meteen met een oplossing aan te komen. Luister, erken het probleem en weet dat dit al een belangrijk deel van de oplossing is.

Leid iemand naar de eigen oplossing

Leiderschap richt zich niet op het oplossen van problemen van anderen, maar op het laten groeien van anderen zodat zij zelf hun problemen oplossen. Leid ze dus naar de weg van de oplossingen, maar zorg dat ze deze zelf bepalen.

Doe aan zelfcompassie

Wil je leidinggeven met compassie? Doe dan ook actief aan zelfcompassie, en voorkom dat je ten order gaat aan de problemen van anderen. Aan werk zit ook een grote emotionele kant, en het kan overweldigend zijn om bezig te zijn met de problemen van anderen. Een paar voorbeelden van zelfcompassie? Neem (adem)pauzes, slaap en eet goed, investeer in je eigen relaties en wees mindful. Door goed in balans te zijn met jezelf, ben je ook de sterke leider waar anderen op kunnen leunen.

Conclusie

Door als leider empathie en compassie op de juiste manieren in te zetten, helpen we niet alleen onszelf en onze collega's, maar ook de organisatie als geheel. Want iedereen die zich gehoord en gezien voelt draagt actief bij aan een gezonde bedrijfscultuur, ook als dit betekent dat de leidinggevende hun verdriet niet voelt.

Ben je benieuwd hoe teambuilding jou kan helpen een betere leider te worden? Neem dan vrijblijvend contact op, zodat we samen over de mogelijkheden kunnen sparren. Met compassie.

Alex ten Klei

Chief Play Officer

Growing teams and develop skills with gamification and team building solutions

Alle Artikelen

Het Catalyst Teambuilding Model WHITEPAPER

Team Building Model
Het Catalyst Teambuilding Model

Van ‘uitje voor de lol’ naar strategisch instrument Dit whitepaper laat zien hoe je met behulp van het Catalyst Team Building Model teambuildingactiviteit als strategisch hulpmiddel kunt gebruiken.

Lees verder

Leestip

Leestip